De klad. Iedereen kent ’m, niemand heeft ’m ooit gezien. Toch geven we er ons gedrag aan over.
“Ja, de klad kwam erin.”
We zeggen het allemaal weleens. Over sporten, gezond eten, lezen, piano spelen, die ene vriendschap. En iedereen knikt begrijpend. Want ja, de klad, die komt er soms gewoon in.
Maar wat ís een klad eigenlijk? Een soort mysterieus beest dat achter een boom staat te wachten tot je een keer geen zin hebt in de sportschool? En waar gaat die klad dan precies IN zitten? In je hoofd? Je lijf? En via welk gat kwam hij überhaupt binnen? Via je oor of verzin zelf nog wat gaten.
Het mooie van zulke taal is dat we er direct in meegaan, zonder dat iemand doorvraagt. Net zoals bij “ik was de draad even kwijt” (welke draad?) of “de fut was eruit” (alsof fut een soort helium is dat uit je lijf sist). Het klinkt herkenbaar, maar feitelijk is het vooral een smoes. Want als de klad er eenmaal in zit, ja… dan ben je natuurlijk kansloos. Dan hóórt het erbij dat je opgeeft.
Tot ik zelf merkte dat ik dit ook weleens deed. En ik de klad dus maar eens héél letterlijk ging nemen. Ik zag hem voor me als een fantasiemonstertje, wachtend achter een boom, dat telkens grijnzend verschijnt zodra ik even geen zin heb.
En zonder dat je er erg in hebt, sluipt het gedrocht stilletjes naar binnen. En op wonderbaarlijke wijze zijn we stiekem veranderd in Gijs Gans die het allemaal wel best vindt. En als je de klad letterlijk gaat zien, en tot leven wekt, kun je er ook mee spelen: “Ah, daar ben je weer, klad. Gezellig. Maar ik ga tóch sporten. Doei!”
En opeens heb je geen mysterieus probleem meer, maar gewoon een keuze. Want “de klad” is geen natuurwet. Het is een verhaaltje. En als je doorhebt dat je zelf de schrijver bent, kun je ook een ander script kiezen.
En dat geldt natuurlijk niet alleen bij sporten. Ook op werk hoor je vaak dat “het er niet van kwam” of dat “de fut eruit was” in een project. Taal maakt gedrag. Zodra je stopt met praten over een mysterieuze klad en weer de verantwoordelijkheid oppakt, verandert er iets. Het is nog geen wondermiddel, maar je komt absoluut makkelijker in beweging!
Dus ik ben benieuwd: welke van die zinnen gebruik jij soms nog, die lekker klinken als excuus maar eigenlijk nergens op slaan?
Misschien kan de klad ze voor je verzamelen… als hij niet te druk is met mijn sportschoenen verstoppen.

Reactie plaatsen
Reacties